Bu sorunun cevabı saklama koşullarına göre değişir. Açıkta duran yaş pasta, buz dolabına koyulmuş yaş pasta ve derin dondurucuya koyulmuş yaş pasta şekilde bu süreyi üç farklı kategoriye bölebiliriz. Bunun yanı sıra pastada kullanılan malzemelerde pastanın raf ömrünü etkileyen en önemli unsurdur. İçinde bol miktarda süt ürünü yani bol miktarda krema kullanılan pastalar çok daha çabuk bozulacağı için kısa sürede tüketilmesi gerekir.
Öncelikle yaş pastanın hangi ortamda kaç günde bozulacağından bahsedelim. Dışarıda 1-2 günde, buzdolabında 1 haftada, buzlukta ise 4 ila 6 ay sonra bozulur. Yaş pasta bozulana kadar tüketilebilir fakat bir de yaş pastanın tazeliğini koruma süresi vardır. Yaş pastanın taze olarak tüketilebilmesi için buzdolabında saklanarak 2 gün içerisinde tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
Yaş pasta içerisinde bozulmaya en müsait şeyleri barındırır. Tereyağı, yumurta ve süt bunların başında gelir. Özellikle bozulmuş süt ürünleri zehirlenme sebebi olabileceğinden yaş pasta konusunda risk almamanızı tavsiye ederiz. Buz dolabında iki gün beklettikten sonra tüketmek sağlıklı olmayabilir. Eğer yaş pastayı evde yapmayıp pastaneden satın aldıysanız mümkün olduğunca en kısa sürede tekrar buzdolabına yerleştirin.
Yaş pastanın bozulduğunu dışarıdan bakarak veya tadına bakarak anlayabilirsiniz.
Evde yapılan yaş pasta kremasının uzun süre dayanması için dikkat edebileceğiniz hususlar;
Yaş pasta içerisinde bozulmaya en müsait şeyleri barındırır. Tereyağı, yumurta ve süt bunların başında gelir. Özellikle bozulmuş süt ürünleri zehirlenme sebebi olabileceğinden yaş pasta konusunda risk almamanızı tavsiye ederiz. Buz dolabında iki gün beklettikten sonra tüketmek sağlıklı olmayabilir. Eğer yaş pastayı evde yapmayıp pastaneden satın aldıysanız mümkün olduğunca en kısa sürede tekrar buzdolabına yerleştirin.
Yaş pastanın bozulduğunu dışarıdan bakarak veya tadına bakarak anlayabilirsiniz.
Evde yapılan yaş pasta kremasının uzun süre dayanması için dikkat edebileceğiniz hususlar;
- Kremayı iyice kaynatın ve kaynama ısısının 100 derecenin altında olmamasına özen gösteriniz.
- Pişirdiğiniz kremayı, daha önceden fırına atılmış bir tepsiye dökerek üzerini hava ile temas etmeyecek şekilde, hemen naylonla kapatarak buzdolabına veya derin dondurucuya koyunuz.
- Pasta yapımında kullanılan araçların (çırpma teli, mikser kazanı, sıkma torbası, bıçak, tepsi gibi) temiz (steril) olmasına dikkat ediniz.
Yaş Pasta Ne Kadar Dayanır?
Yaş pasta hem özel günlerde hem de normal günlerde sevilerek tüketilen bir üründür. Çeşitli reçetelerde üretimi sağlanan yaş pastalar; pasta, kek vb. fırın ürünleri üzerine krema, meyve, meyve jöleleri, kuruyemiş, çeşitli soslar vb. gıda maddeleri eklenerek hazırlanan bir üründür. Ülkemizde genellikle meyveli ve çikolatalı olarak üretimi yapılmaktadır.
İşlenmiş birçok gıda maddesi fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik olarak bozulmaya uğrayabilmektedir. Fiziksel ve kimyasal bozulmalar, genellikle nem içeriği düşük veya orta düzeyde olan gıdalarda bozulma etkeni olarak görülürken, mikrobiyolojik bozulmalar genellikle nem içeriği yüksek gıdalarda maya, küf ve birçok bakteri türünün gelişmesiyle ortaya çıkan bozulmalardır. Bu yüzden nem içeriği yüksek gıdalar grubuna giren yaş pastalarda çoğunlukla mikrobiyolojik olarak bozulma gözlenmektedir.
Yaş pastaların raf ömürleri 4 gündür. Ürünlerde bozulma genellikle soğuk zincirin kırılmasından ötürü bakterilerin üremesinden kaynaklanmaktadır. Bakterilerin üremesini ; besin(protein), uygun sıcaklık, oksijen, su aktivitesi vb. durumlar etkilemektedir. Yaş pastaların özellikle mikrobiyolojik bozulmaya elverişli olmasının nedeni yoğun protein içeren gıda maddeleri kullanılması ve gelişim için bütün şartların sağlamasından kaynaklanmaktadır. Yaş pastaların bozulduğunu anlamak için kremanın kokusu ve kekin sertliği önemli kriterlerdir.
Piyasadaki yaş pastalarla ilgili yaptığım bir araştırmada, gıda üretimi yapan tesislerin büyük çoğunluğunda hijyen ve sanitasyon eksikliğinin bulunduğu, özellikle gıda üretiminde çalışan işçileri, kişisel hijyen kurallarına gerektiği kadar uymadığı tespit edilmiştir. Bu yüzden bu tarz ürünleri alırken bilinçli olunması özellikle sağlık açısından oldukça önemlidir.
GIDA MÜHENDİSİ
AYŞEGÜL ŞAHİN
